In de wiskunde geeft de gradiënt van een  funktie  f  van meer variabelen  in elk punt van de grafiek  f   de richting aan hoe in dat punt   de  funktie f  het sterkst verandert alsook  de grootte van die verandering.

De gradiënt,  in gewone cartesische coördinaten  de vektor  van partiële  afgeleiden, is de   veralgemening van het begrip afgeleide .

Twee definities van de gradiënt van f

Definitie 1

Onder de gradiënt, grad f  van een funktie  f  van n reële variabelen in een punt  a  van  f verstaat men de vector met als componenten de partiële afgeleiden van  f  in  a .                  

Meestal noteert men de gradiënt met behulp van de formele operator nabla : 

Als de partiële afgeleiden  in  een open deelverzameling van R bestaan,  bepaalt de gradiënt van f een vectorveld.

Formeel is de gradiënt hetzelfde als de meerdimensionale afgeleide van f.

Definitie 2